Strona główna Konferencja "Wokół medycyny, medyków i medykamentów w kulturze"


14.11.2024

Konferencja "Wokół medycyny, medyków i medykamentów w kulturze"


ZAPROSZENIE:
 
Instytut Kulturoznawstwa i Dziennikarstwa UIIK zaprasza na konferencję naukową Wokół medycyny, medyków i medykamentów w kulturze, nad którą  patronat honorowy objęło  Krakowskie Towarzystwo Miłośników Historii Medycyny).
 
Konferencja odbędzie się dnia 3 grudnia 2024 r. o godz. 9.00 w Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie, przy ul. M. Kopernika 26 budynek główny uczelni, s. 216, 2 piętro ). Początek o godzinie 9.00.
 
Organizatorzy:
 
dr hab. Beata Bigaj-Zwonek, prof. UIK 
dr hab. Izabela Kaczmarzyk, prof., UIK
dr hab. Monika Stankiewicz-Kopeć, prof. UIK
 
Kontakt:
 
 
 
WPROWADZENIE:

Wokół medycyny, medyków i medykamentów w kulturze

 
Georges Minois, francuski historyk, swoją pracę Ksiądz i lekarz. Od świętych uzdrowicieli do bioetyki rozpoczyna symboliczną ekfrazą, nawiązującą do średniowiecznych miniatur ukazujących integralne połączenie medycyny i religii. Pisze on:

 

"Z jednej strony ksiądz ze świętymi olejami, a z drugiej lekarz badający mocz i mierzący puls; między nimi na łóżku zaniepokojony – co zrozumiałe – pacjent. Klasyczna scena (…) przedstawia trzech protagonistów tragedii ludzkiej: cierpiącego chorego w otoczeniu lekarza ciała i lekarza duszy, od których zależy doczesne zdrowie i wieczyste szczęście. Problem polega na wzajemnych relacjach między tymi dwoma lekarzami, które często bywały zawiłe (…). Stawka bowiem jest duża. Jeżeli nawet troska o zdrowie nie wyklucza troski o zbawienie wieczne, to której dać pierwszeństwo? Jedno jest pewne: kapłan i lekarz, ramię przy ramieniu lub twarzą w twarz, w znacznej mierze uformowali naszą kulturę i mentalność, ponieważ od dwóch tysięcy lat mnogie pokolenia przechodzą przez ich ręce, ponosząc konsekwencje ich złych lub dobrych decyzji, korzystając z ich osiągnięć i cierpiąc przez ich błędy".
 

Nie ulega bowiem najmniejszej wątpliwości, że utrata kondycji zdrowotnej, choroba i związane z nią cierpienie i strach, ale też wiara i nadzieja pokładane w medycynie, medykach i medykamentach od wieków stanowią jedne z najbardziej uniwersalnych doświadczeń ludzkich, na rozmaitych etapach egzystencji. Doświadczenie to jest silnie uwarunkowane kulturowo. Nic więc dziwnego, że stanowi ono jeden z niezwykle istotnych i znaczeniowo nośnych wymiarów również inspiracji artystycznych, które sprawiają, że dzieła kultury nasycone są motywami i wątkami medycznymi, para- i około-medycznymi ujmowanymi w rozmaitych perspektywach i kontekstach. Obecnie - zwłaszcza po doświadczeniach niedawnej pandemii SARS-COV 2 - widoczny jest wzrost zainteresowania kulturowym wymiarem medycyny, ale też związkami pomiędzy duchem a ciałem. Wyrazem tego są m.in. coraz liczniejsze debaty, konferencje, publikacje naukowe poświęcone związkom i relacjom medycyny i literatury, medycyny i sztuki, medycyny i religii czy medycyny i filozofii. Wiedza medyczna i terapeutyczne standardy stosowane przez klinicystów nie są bowiem wyabstrahowane z otaczającej medyków rzeczywistości kulturowej. Również wszelkie medykamenty, bez których ani skuteczna walka z chorobami, ani skuteczna profilaktyka nie byłyby możliwe, są uzależnione od czasu i miejsca ich stosowania zarówno w materialnym, jak i niematerialnym wymiarze.

 

Dlatego zapraszamy do interdyscyplinarnej i integrującej różne środowiska badawcze refleksji wokół kulturowego fenomenu, dla którego punktem odniesienia, kontekstem i słowami kluczami są szeroko rozumiane (dosłownie i metaforycznie) pojęcia: medycyny, medyków i medykamentów. Zapraszamy badaczy (i praktyków) zainteresowanych taką problematyką do podzielenia się swoją wiedzą, naukową refleksją i doświadczeniem. Zależy nam na wypowiedziach zarówno humanistów i przedstawicieli nauk społecznych, teologicznych zajmujących się m. in. historią kultury, historią literatury i historią sztuki, dziedzictwem kulturowym czy antropologią kulturową, teologią, religioznawstwem czy filozofią, jak i przedstawicieli nauk medycznych, zwłaszcza tych, którym szczególnie bliskie są artystyczne rozumienie kultury, sztuka medycyny, a przede wszystkim przekonanie, że medycyna jest sztuką.